Πολύ συχνά η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) εμφανίζεται μαζί με διαταραχές άγχους. Το ένα τέταρτο των παιδιών με ΔΕΠΥ θα παρουσιάσουν μια αγχώδη διαταραχή. Ομοίως το ένα τέταρτο των παιδιών με διαταραχές άγχους εκδηλώνουν και συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Η παραπάνω διαπίστωση αφορά όλα τα είδη διαταραχών άγχους, όπως τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, τη διαταραχή πανικού, το άγχος αποχωρισμού, την κοινωνική αγχώδη διαταραχή κ.ά.
Οι αγχώδεις διαταραχές εντοπίζονται πιο δύσκολα στα παιδιά με ΔΕΠΥ, μιας και τα συμπτώματα της διαταραχής υπερκαλύπτουν αυτά της διαταραχής άγχους που συνήθως εσωτερικεύονται. Μόνο όταν το παιδί εκφράσει εξωτερικά το άγχος του με ακραίες συμπεριφορές, όπως σχολική άρνηση, απώλεια βάρους, διαταραχές ύπνου, δύσπνοια κτλ, τυγχάνει της προσοχής των γονέων και των εκπαιδευτικών. Δεν είναι λίγες και οι φορές που πολλά από τα συμπτώματα της διαταραχής άγχους παρερμηνεύονται ως συμπτώματα της ΔΕΠΥ.
Συμπτώματα
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ και αγχώδη διαταραχή τείνουν να διαφέρουν από τα παιδιά μόνο με ΔΕΠΥ. Η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα μπορεί να αναστέλλονται από το άγχος. Η διασπαστική τους συμπεριφορά μπορεί να είναι πιο έντονη εξαιτίας του άγχους που ενισχύει την αδυναμία τους να συγκεντρωθούν. Παρουσιάζουν πολύ συχνά κρίσης πανικού, δύσπνοια, ναυτία και διαταραχές ύπνου. Δείχνουν οξύθυμα, κουρασμένα ή ιδιαιτέρως αγχωμένα. Είναι σημαντικό οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να μπορούν να εντοπίσουν τα συμπτώματα των διαταραχών άγχους και να τα διακρίνουν από αυτά της ΔΕΠΥ. Μόνο έτσι θα μπορεί να δομηθεί και να εφαρμοστεί ένα επιτυχημένο πρόγραμμα παρέμβασης.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Αρχικά στην περίπτωση υποψίας ύπαρξης διαταραχής άγχους, οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε έναν ειδικό ή γιατρό για να κάνει σωστή και ολοκληρωμένη διάγνωση του παιδιού. Στην περίπτωση ύπαρξης, καλό θα είναι να παρατηρούν τη συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων του παιδιού τους και να τα σημειώνουν ώστε να ενημερώνουν λεπτομερώς τον ειδικό. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν τα προβλήματα και τα συναισθήματά του παιδιού, καθώς και κάθε μέθοδο που μπορεί να το βοηθήσει.
Μπορούν να απευθυνθούν στον ειδικό ψυχικής υγείας του παιδιού τους για να τους ενημερώσει για το πώς μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο αλληλεπίδρασης με το παιδί, αλλά και για τους τρόπους χειρισμού των δύσκολων συμπεριφορών. Απαραίτητο είναι να ενημερώσουν τον εκπαιδευτικό και όλους όσους εμπλέκονται με το παιδί για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Η θετική τους στάση και η εστίασή στους στα θετικά στοιχεία του παιδιού είναι καθοριστικής σημασίας και σπουδαιότητας για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ένα παιδί με ΔΕΠΥ και διαταραχές άγχους.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός
MSc Σχολική Ψυχολογία
www.eidikospaidagogos.gr
