Διεθνής όρος για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας που έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας.
Το bullying μπορεί να έχει της παρακάτω μορφές:
– Σωματική βία, κλοπή και φθορά προσωπικών αντικειμένων
– Λεκτική βία, δηλαδή βρισιές, κοροϊδίες, ρατσιστικές ή σεξιστικές εκφράσεις, ταπεινωτικά σχόλια.
– Κοινωνική απομόνωση και αποκλεισμός ή δημόσια ταπείνωση
– Λεκτική βία, εξύβριση και κοροϊδευτική συμπεριφορά μέσω Η/Υ, μέσω των σελίδων δικτύωσης.
– Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρξουν κάποιες συμπεριφορές από όλες τις μορφές bullying.
Το bullying έχει συστηματικό χαρακτήρα και συνήθως ο θύτης είναι λίγο μεγαλύτερος από το θύμα.
Στις περιπτώσεις όμως που η παρενόχληση γίνεται κυρίως μέσω κοινωνικού στιγματισμού και σελίδων δικτύωσης (κυρίως σε εφήβους) θύτης και θύμα μπορεί να είναι πολύ συχνά συμμαθητές στο ίδιο τμήμα.
Πολύ συχνά και ο θύτης του Bullying είναι θύμα κάποιας μορφής βίας στο οικογενειακό του περιβάλλον*
(*πρέπει να σημειώσουμε ότι ακόμα και η παραμέληση ενός παιδιού, θεωρείται μορφή ψυχολογικής βίας.)
Πως μπορώ να καταλάβω αν το παιδί μου έχει πέσει θύμα bullying;
1. Ξαφνική άρνηση για το σχολείο.
2. Διαταραχές ύπνου και διατροφής (όταν βεβαίως έχουν αποκλειστεί άλλα αίτια).
3. Χτυπήματα και μελανιές στο σώμα του παιδιού τα οποία δυσκολεύεται να σας δικαιολογήσει.
4. Αν γυρνά νηστικό από το σχολείο, ενώ είχε πάρει μαζί του λεφτά για φαγητό ή φαγητό από το σπίτι.
5. Πριν πάει στο σχολείο, βιώνει συχνά σωματικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ναυτία κ.α.
6. Παρουσιάζει έντονη μελαγχολία.
7. Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί.
8. Αποφεύγει οποιαδήποτε συζήτηση για το σχολείο.
Τι κάνουμε σε περίπτωση που το παιδί μας έχει ενοχοποιηθεί από κάποιον άλλο μαθητή;
Α. Διαβεβαιώνουμε το παιδί ότι είμαστε δίπλα του και το κάνουμε να αισθανθεί ασφαλές. Το επιβραβεύουμε για το κουράγιο του να παραδεχτεί τι του συνέβη.
Β. Προσπαθούμε να μάθουμε τι ακριβώς έχει συμβεί. Αν το παιδί ντρέπεται να το συζητήσει μαζί μας, το παρακινούμε να συζητήσει με κάποιον από το οικογενειακό περιβάλλον που εμπιστεύεται και αισθάνεται άνετα. Π.χ αγαπημένη θεία, μεγαλύτερος αδερφός.
Γ. Συμβουλεύουμε το παιδί να αγνοήσει τις παρενοχλήσεις, καθώς η αδιαφορία πολλές φορές αποθαρρύνει τον θύτη.
Δ. Αν η κατάσταση είναι σοβαρή (π.χ σωματική βία) ενημερώνουμε το σχολείο για να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις. Άλλο τσακωμός ανάμεσα σε συμμαθητές και άλλο συστηματική παρενόχληση.
Νέλλη Θεοδοσίου, κλινική ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος