Οι κιρσοί είναι διαπλατυσμένες, διογκωμένες, μεγεθυμένες και επιμηκυμένες φλέβες που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος την οποία και υπερυψώνουν.
Το χρώμα των κιρσών μπορεί να είναι σκούρο μπλε, κόκκινο ή βυσσινί και συχνά έχουν ελικοειδές σχήμα.
Υπολογίζεται ότι 50% των ανθρώπων άνω των 50 ετών έχουν κιρσούς. Εμφανίζονται συχνότερα σε γυναίκες από ότι σε άνδρες. Εκτιμάται ότι 40% των γυναικών έχουν κιρσούς κάποιας μορφής.
Η αύξηση της ηλικίας, η εγκυμοσύνη, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, η υπερβολική ορθοστασία και το οικογενειακό ιστορικό κιρσών είναι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών.
Οι κιρσοί δημιουργούνται λόγω ανεπάρκειας των βαλβίδων και των τοιχωμάτων των φλεβών. Το αίμα δεν επιστρέφει έτσι κανονικά πίσω προς την καρδία, δημιουργείται στάση στις φλέβες με αποτέλεσμα αυτές να μεγαλώνουν, να επιμηκύνονται και να διογκώνονται.
Οι κιρσοί εμφανίζονται συχνότερα στα κάτω μέλη, στους μηρούς, στις κνήμες και στα πόδια. Συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα ή άλλα προβλήματα.
Σε μερικές περιπτώσεις όμως προκαλούν πόνους, κάψιμο, φαγούρα, έλκη ή μολύνσεις στο δέρμα και θρόμβους. Οι ενοχλήσεις, συμπτώματα και σημεία επιδεινώνονται στο τέλος της ημέρας και όταν υπάρχει ζέστη.
Οι επιπλοκές που δημιουργούν οι κιρσοί είναι συχνότερες όταν επηρεάζονται οι φλέβες που εντοπίζονται βαθύτερα. Όταν δημιουργηθούν επιπλοκές των κιρσών χρειάζεται θεραπεία.
Η διάγνωση των κιρσών γίνεται εύκολα όταν ο ασθενής κάθεται ή στέκεται. Δεν χρειάζονται ιατρικές συμπληρωματικές εξετάσεις για να γίνει η διάγνωση των κιρσών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρειάζεται θεραπεία για τους κιρσούς. Θεραπεία δυνατόν να χρειαστεί όταν δημιουργούνται σοβαρά συμπτώματα ή υπάρχουν επιπλοκές όπως έλκη στο δέρμα. Επίσης θεραπεία γίνεται και για λόγους αισθητικούς.
Ο στόχος των θεραπειών για τους κιρσούς είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα, η αποφυγή επιπλοκών και η βελτίωση της αισθητικής εμφάνισης.
Δεν υπάρχει τρόπος να απομακρύνεται πλήρως ο κίνδυνος επανεμφάνισης κιρσών. Ωστόσο μερικά μέτρα που μπορεί να λαμβάνει ο ίδιος ο ασθενής για να βοηθά τον εαυτό του, μπορεί να περιορίζουν το πρόβλημα των κιρσών που υπάρχουν.
Τι μπορούμε να κάνουμε για την πρόληψη εμφάνισης των κιρσών ή και για βελτίωση της κατάστασης των κιρσών που ήδη υπάρχουν:
- Τακτική σωματική άσκηση
- Αποφυγή της ορθοστασίας και της καθιστικής θέσης για μεγάλα χρονικά διαστήματα
- Διατήρηση κανονικού βάρους σώματος και απώλεια περιττών κιλών εάν υπάρχει υπερβολικό βάρος σώματος ή παχυσαρκία
- Αποφυγή στενών ή σφιχτών ενδυμασιών
- Αποφυγή της διασταύρωσης των ποδιών με το ένα πάνω από το γόνατο του άλλου στην καθιστική θέση
- Ανύψωση των ποδιών κατά την ξεκούραση
- Συμπιεστικές κάλτσες.
Οι θεραπείες με ενέσεις σκληρυντικών παραγόντων (σκληροθεραπεία) ή η χειρουργική αφαίρεση των κιρσών διενεργούνται σε ειδικές περιπτώσεις και σπάνια χρειάζονται. Σε 50% των ασθενών αυτών οι κιρσοί θα επανεμφανιστούν μετά την αφαίρεση τους.