Η αερόβια άσκηση μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία της μνήμης και να διατηρήσει την υγεία του εγκεφάλου καθώς γερνάμε, σύμφωνα με νέα έρευνα που προέρχεται από την Αυστραλίας. Σε μια πρώτη του είδους της διεθνή συνεργασία, ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Εναλλακτικής Ιατρικής της Αυστραλίας στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Σύδνεϋ και το Τμήμα Ψυχολογίας και Ψυχικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στη Βρετανία εξέτασαν τα αποτελέσματα της αερόβιας άσκησης σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, η οποία είναι κρίσιμη για τη μνήμη και άλλες λειτουργίες του εγκεφάλου.
Η υγεία του εγκεφάλου μειώνεται με την ηλικία, με τον μέσο εγκέφαλο να συρρικνώνεται κατά περίπου 5% ανά δεκαετία μετά την ηλικία των 40 ετών. Μελέτες σε ποντίκια και αρουραίους έχουν δείξει σταθερά και αταλάντευτα ότι η σωματική άσκηση αυξάνει το μέγεθος του ιππόκαμπου, αλλά μέχρι τώρα η σχετική απόδειξη στον άνθρωπο δεν τεκμηριώνεται με σαφήνεια. Οι ερευνητές επανεκτίμησαν συστηματικά 14 κλινικές μελέτες που εξέτασαν τον εγκέφαλο 737 ατόμων είτε πριν και μετά από προγράμματα αερόβιας άσκησης ή που – χωρίς προβλήματα – ανήκαν στην ομάδα ελέγχου.
Οι συμμετέχοντες περιελάμβαναν ένα μείγμα υγιών ενηλίκων, άτομα με ήπια νοητική έκπτωση όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και άτομα με κλινική διάγνωση ψυχικών ασθενειών συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης και της σχιζοφρένειας. Οι ηλικίες κυμαίνονταν από 24 έως 76 έτη με μέσο όρο ηλικίας 66 ετών. Οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα της αερόβιας άσκησης, συμπεριλαμβανομένου του στατικού ποδηλάτου, του περπατήματος και του τρεξίματος. Η διάρκεια των παρεμβάσεων κυμαινόταν από τρεις έως 24 μήνες με μια σειρά από 2-5 συνεδρίες την εβδομάδα.
Συνολικά, τα αποτελέσματα – που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό NeuroImage – έδειξαν ότι, ενώ η άσκηση δεν είχε καμία επίδραση στον συνολικό όγκο του ιππόκαμπου, αύξησε σημαντικά το μέγεθος της αριστερής περιοχής του ιππόκαμπου στον άνθρωπο. Ο επικεφαλής συγγραφέας, μεταδιδακτορικός ερευνητής του The National Institute of Complementary Medicine (NICM), Joseph Firth, δήλωσε ότι η μελέτη παρέχει μερικές από τις πιο σαφείς σχετικές αποδείξεις μέχρι σήμερα για τα οφέλη της άσκησης για την υγεία του εγκεφάλου.
«Όταν ασκείστε, παράγετε μια χημική ουσία που ονομάζεται νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο (BDNF), ο οποίος μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της συρρίκνωσης λόγω ηλικίας μειώνοντας την έκπτωση του εγκεφάλου», ανέφερε ο Firth.
«Τα δεδομένα μας έδειξαν ότι, αντί να αυξάνεται το μέγεθος του ιππόκαμπου αφ ‘εαυτού, τα κύρια« εγκεφαλικά οφέλη »οφείλονται στην αερόβια άσκηση που επιβραδύνει την επιδείνωση του μεγέθους του εγκεφάλου. Με άλλα λόγια, η άσκηση μπορεί να θεωρηθεί ως πρόγραμμα συντήρησης του εγκεφάλου».
Ο Firth δήλωσε, παράλληλα με τη βελτίωση της τακτικής «υγιούς» γήρανσης, τα αποτελέσματα έχουν επιπτώσεις στην πρόληψη των νευροεκφυλιστικών διαταραχών που σχετίζονται με τη γήρανση, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ – ωστόσο χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να γίνει αυτό. Είναι ενδιαφέρον ότι η σωματική άσκηση είναι μία από τις ελάχιστες «αποδεδειγμένες» μεθόδους για τη διατήρηση του μεγέθους του εγκεφάλου και της λειτουργίας του σε μεγαλύτερη ηλικία.