Όταν ξεκινούν τα πρώτα βήματα των παιδιών, τα πάντα είναι πρωτόγνωρα, τόσο για εκείνα που συνεχώς ανακαλύπτουν κάτι νέο, όσο και για τους γονείς που βλέπουν το μωρό τους να μεγαλώνει και να «κατακτά» συνεχώς καινούριες δεξιότητες. Γι’ αυτό και το βάδισμα μπορεί να φαίνεται αρκετά αλλόκοτο τον πρώτο καιρό, όπως το περπάτημα στις μύτες των ποδιών τους. Τι συμβαίνει, όμως, όταν αυτή η συνήθεια παραμένει και δεν διορθώνεται; Τι ευθύνεται για αυτή την ιδιαιτερότητα και πότε γίνεται ανησυχητική; Ο παιδίατρος του TLife, Δρ. Σπύρος Μαζάνης απαντά σε όλες τις απορίες:
Πολλά παιδιά γύρω στους δώδεκα μήνες της ζωής τους (αλλά μερικά και αργότερα), όταν αρχίζουν να στηρίζονται και να κάνουν βήματα, περπατούν στις μύτες των ποδιών τους. Το περίεργο αυτό βάδισμα ανησυχεί τους γονείς, διότι έχουν ακούσει διάφορες παθολογικές αιτίες που το προκαλεί. Εκείνο που φοβούνται περισσότερο είναι μήπως το βάδισμα στις μύτες των ποδιών έχει σχέσεις με τον αυτισμό. Η αλήθεια είναι πως σε ένα παιδί με αυτισμό, το περπάτημα στις μύτες των δακτύλων των ποδιών είναι ένα από τα συνηθισμένα συμπτώματα. Ωστόσο, κάθε παιδί που περπατάει με αυτό τον τρόπο δεν είναι απαραίτητα και αυτιστικό.
Επιστημονικά, εκείνοι που διαθέτουν αυτή την ιδιαιτερότητα στο βάδισμα ονομάζονται δακτυλοβάμονες. Ένα στα δέκα παιδιά- δακτυλοβάμονες δεν έχουν καμία αιτία που τα κάνει να περπατάνε με τις μύτες. Είναι κάτι σαν “χαριτωμενιά”! Αυτή η συνήθεια μπορεί να κρατήσει αρκετούς μήνες, αλλά μερικές φορές μπορεί να φτάσει μέχρι και την εφηβεία.
Άλλη αιτία του περίεργου αυτού βαδίσματος είναι όταν ένα παιδί έχει γεννηθεί πρόωρο και έχει μείνει πολύ καιρό στην μονάδα εντατικής θεραπείας. Και τούτο διότι οι φτέρνες των ποδιών έχουν τρυπηθεί πολλές φορές για να πάρουν μερικές σταγόνες αίμα, προκειμένου να γίνουν κάποιες αιματολογικές εξετάσεις. Αυτός ο πόνος έχει καταγράφει στο υποσυνείδητο του παιδιού και δεν θέλει να πατήσει στις φτέρνες (όπως είναι το φυσιολογικό βάδισμα).
Επίσης, υπάρχουν παιδιά στα οποία αργεί να ωριμάσει το αισθητηριακό σύστημα. Έτσι, δεν δέχονται να πατήσουν με τις φτέρνες, καθώς ενοχλούνται οι πατούσες από την επαφή με το πάτωμα. Επιπλέον, μερικά παιδιά που δεν έχουν αναπτύξει ακόμα καλά την όρασή τους, βαδίζουν στις μύτες στην προσπάθεια να δουν καλύτερα. Βέβαια, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που ένα παιδί μπορεί να έχει αναπτυξιακά προβλήματα που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, όπως είναι η εγκεφαλική παράλυση που απαιτεί ειδική θεραπεία. Τέλος, ορισμένα παιδιά έχουν εκ γενετής κοντούς αχίλλειους τένοντες των ποδιών και αυτό είναι η αιτία να μην μπορούν να πατήσουν το πέλμα κανονικά στο πάτωμα.
Η μακροχρόνια βάδιση στις μύτες των ποδιών φαίνεται ότι ευνοεί την δημιουργία μιας ορθοπεδικής πάθησης που ονομάζεται βλαισοπλατυποδία. Δηλαδή, στραβώνουν η κνήμη και το πέλμα με στροφή προς τα έξω. Επίσης, η βάδιση με τις φτέρνες ανυψωμένες προς τα πάνω αυξάνει την δαπάνη τις ενέργειας στο σώμα έως και 80% σε σχέση με το φυσιολογικό βάδισμα. Έτσι, αυτά τα παιδιά κουράζονται πιο εύκολα μετά από λίγη ώρα βαδίσματος. Την ίδια στιγμή, συχνά παραπονιούνται για πόνους και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως τα γόνατα, τις κνήμες και την πλάτη.
Είναι, λοιπόν, κατανοητό ότι όταν ένα παιδί βαδίζει στις μύτες των ποδιών, δεν πρέπει να πιάνει πανικός την οικογένεια. Χρειάζεται παρακολούθηση και όταν το βάδισμα δεν διορθώνεται, μετά την πάροδο τουλάχιστον έξι μηνών, θα πρέπει να εξετασθεί από τον παιδίατρο ή τον ορθοπεδικό παίδων.
Η αντιμετώπιση και θεραπεία θα εξαρτηθεί από την διάγνωση. Στις απλές περιπτώσεις, μια σειρά από φυσικοθεραπείες ή εργοθεραπείες θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση του βαδίσματος. Αν οι αχίλλειοι τένοντες είναι κοντοί, μπορεί να αποκατασταθούν και με χειρουργείο. Σε μερικές περιπτώσεις θα βοηθήσει και η ψυχοθεραπεία.
Σπύρος Μαζάνης, Παιδίατρος
Επιμέλεια κειμένου: Νίκη Κλεισούρα
