Νιώθω πως δεν με καταλαβαίνουν όταν μιλάω, σαν να μην ακούγομαι και ας προσπαθώ πάντα να εκφράζομαι απλά και κατανοητά. Ψάχνω να βρω τις λέξεις για να ενεργοποιήσω την προσοχή των συνομιλητών μου. Μα όποια λέξη και αν χρησιμοποιήσω, καμία δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Διάλογο και επικοινωνία, αυτά ζητάω. Πώς μπορώ να τα εντάξω στη ζωή μου;
Διάλογος και επικοινωνία
Ο διάλογος και η επικοινωνία είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συνυπάρξει ένας πομπός και ένας δέκτης. Και ενώ μοιάζουν απλές ως έννοιες, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι παραπονιούνται ότι απουσιάζουν από τη ζωή τους. Πότε, λοιπόν, ο διάλογος μετατρέπεται σε μονόλογο; Ποίοι είναι οι λόγοι για τους οποίους η επικοινωνία έχει μετατραπεί σε μια δυσάρεστη διαδικασία με αποτέλεσμα να νιώθουμε σαν να μη μας ακούνε ή σαν να ακούνε μόνο αυτά που θέλουν οι συνομιλητές μας;
Οι βασικές αρχές του διαλόγου
Βασικό κριτήριο μιας αποτελεσματικής επικοινωνίας είναι το να ακούει ο ένας τον άλλον με προσήλωση και προσοχή, χωρίς να διακόπτεται ο ειρμός της σκέψης του συνομιλητή μας. Η τοποθέτηση της οποιασδήποτε γνώμης ή σχολιασμού είναι το αμέσως επόμενο αποτελεσματικό βήμα για μια υγιή επικοινωνία.
Σκοπός του οποιοδήποτε διαλόγου είναι πρωτίστως να επικοινωνήσουμε την αλήθεια μας με την αλήθεια του συνομιλητή μας. Η εύρεση λύσης, η έλλειψη προκατάληψης και φυσικά η κοινή επιθυμία να μοιραστούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας είναι κάποια από τα βασικότερα χαρακτηριστικά που δομούν την ‘’τέλεια’’ επικοινωνία. Πώς στα αλήθεια όμως μπορούμε να κάνουμε διάλογο εάν έχουμε ξεχάσει πρώτα από όλα να λέμε την αλήθεια στον εαυτό μας;
Αν δεν εξετάσουμε τις απόψεις μας, αν δεν αποδεχθούμε τις ατέλειές μας και αν δεν οδηγηθούμε πρωτίστως οι ίδιοι σε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα των πραγμάτων, τότε το αποτέλεσμα θα είναι να μιλάμε πάντα μηχανικά με μόνο κίνητρο απλά και μόνο να ακουστούμε και όχι να γίνουμε κατανοητοί.
Αδιάφορες κουβέντες
Κοινότυπες εκφράσεις και έλλειψη νοηματικής συνοχής είναι κάποια από τα πράγματα που σίγουρα θα έχεις δει αρκετές φορές να εμφανίζονται στις κουβέντες που επέλεξες να ανταλλάξεις με εκείνα τα πρόσωπα που σε έκαναν για ακόμη μια φορά να νιώσεις εκείνο το ‘’κενό’’ στην όλη συνομιλία σας. Και ας κατάφεραν να γεμίσουν την ώρα σου με τον πιο αδιάφορο τρόπο! Και αυτή ήταν μάλλον μία από τις πολλές φορές που θα ευχήθηκες να είχες μείνει καλύτερα σπίτι. Τι πάει λάθος τελικά; Το μόνο λάθος είναι ότι παραβλέπουμε όλα όσα κρύβονται πίσω από έναν υγιή διάλογο και παρακάτω θα ανακαλύψεις το γιατί συμβαίνει αυτό.
Τι υποσκάπτει τον διάλογο;
Η χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη, η ύπαρξη στερεότυπων, οι παγιωμένες αντιλήψεις και η απροθυμία να ακούσουμε τον συνομιλητή μας είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που δομούν έναν δυσλειτουργικό διάλογο. Ο δε μεγαλύτερος μας φόβος είναι η ενδεχόμενη κριτική η οποία μπορεί να προκύψει από τη γνώμη μας ή την γνώμη του άλλου. Και αυτός ο φόβος υποσυνείδητα ισοδυναμεί με αμφισβήτηση της προσωπικότητάς μας. Πόσο ‘’χαμηλά’’ αντέχουμε να πέφτουμε όμως έναντι του να επιλέγουμε να ‘’υψώνουμε’’ τον λόγο μας με σκοπό στα αλήθεια να ακουστεί η αλήθεια μας; Πόσο επιφανειακά αντέχουμε να αντιμετωπίζουμε τις κουβέντες μας και για πόσο ακόμα; Η επικοινωνία είναι 10% πληροφορίες και 90% συναίσθημα!
Ενεργοποίησε τη χαμένη ενσυναίσθησή σου!
Η ενσυναίσθηση είναι η κινητήριος δύναμη που καταφέρνει να συνδέει τους ανθρώπους, βοηθώντας τους να καταλάβουν ο ένας τον άλλον. Όταν κάποιος ακούει και συμπεριφέρεται με ενσυναίσθηση δεν είναι απλά ένας καλός ακροατής αλλά ένα πρόσωπο το οποίο έχει καταφέρει να ξεχωρίσει για την κατανόηση και εμπιστοσύνη που έχει μάθει να προσφέρει!
Το πιο εύκολο για έναν ακροατή είναι να αγνοήσει τα συναισθήματα του άλλου, προσπαθώντας να ελαχιστοποιήσει το πρόβλημα αντί να ακούσει πραγματικά τι έχει να πει ο συνομιλητής του. Φράσεις όπως: ‘’Μα γιατί νιώθεις έτσι;’’, ‘’Σε βρίσκω κάπως υπερβολικό’’, ‘’Σταμάτα να παραπονιέσαι’’ και αμέτρητες άλλες θα ήταν προτιμότερο να απουσιάζουν. Μιας και κανένα συναίσθημα εάν εκφράζεται ως έχει δεν είναι λάθος. Επίσης, κανείς δεν είναι κατάλληλος για να το κρίνει εφόσον παρουσιάζει όλη την αλήθεια του.
Δεν μπορούμε να ελέγχουμε τους άλλους, ούτε και τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουν οι γύρω μας να εκφράζονται. Αυτό που μπορούμε ωστόσο με πλήρη βεβαιότητα να κάνουμε είναι να βελτιώσουμε, να ελέγξουμε και αν χρειαστεί να αλλάξουμε τις δικές μας αντιδράσεις και τον δικό μας τρόπο έκφρασης και σκέψης στα γεγονότα που μας περιγράφονται.
Για όσους αναζητούν τον ορισμό του διαλόγου λοιπόν ένα είναι το μόνο σίγουρο. Ο διάλογος είναι ένας από τους πιο όμορφους τρόπους (εάν όχι ο πιο όμορφος) για να προσεγγίσουμε την αλήθεια μας. Μιας και χωρίς την εύρεση της αλήθειας, εποικοδομητικός διάλογος και επικοινωνία δεν υφίσταται. Αν δυσκολεύεσαι να βρεις την αλήθεια, να ξέρεις πως βρίσκεται πάντα μέσα σου. Αρκεί μια λέξη λοιπόν και όλα σώζονται. Αρκεί μια λέξη και όλα μπορούν εξίσου να χαθούν. Εσύ επιλέγεις τι θέλεις να δημιουργήσεις! Φρόντισε για το καλύτερο δυνατό.
